19 Φλεβάρη 2013,
Θεατρική Παράσταση
«Παραμύθια στο ασανσέρ»
Στις 19 Φλεβάρη 2013, τα παιδιά του σχολείου μας είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μια αξιόλογη και πραγματικά αξιέπαινη θεατρική παράσταση, που δίνεται αυτές τις μέρες στον μικρό και αρκετά ζεστό χώρο του κινηματογράφου Ματσόπουλου, από τη δημοτική θεατρική ομάδα.
Τίτλος της παράστασης «Παραμύθια στο ασανσέρ». Τα παιδιά στο άκουσμα του τίτλου αντιδρούν ποικιλοτρόπως, άλλα δείχνουν περιέργεια, άλλα έκπληξη, άλλα απορία, όλα εκφράζουν ενδιαφέρον. Σχετικές ερωτήσεις που τέθηκαν: «κυρία τι σημαίνει ο τίτλος; γιατί στο ασανσέρ και όχι κάπου αλλού;» και πολλές άλλες. Οι ερωτήσεις δεν απαντήθηκαν, γιατί θέλαμε τα παιδιά να μην πάνε «προετοιμασμένα», θέλαμε να πάνε να παρακολουθήσουν κάτι το οποίο τα «προκάλεσε» και για το οποίο δεν γνώριζαν τίποτα, παρά μόνο τον «περίεργο τίτλο».
Όσο η ώρα περνούσε περιμένοντας στον αύλειο χώρο του κινηματογράφου η περιέργειά τους μεγάλωνε, «τι είναι αυτό που θα δούμε;» αναρωτιούνταν και το καθένα ανέπτυσσε τη δική του πολύπλευρη εκδοχή. Η ώρα για την είσοδό μας στο εσωτερικό του κινηματογράφου έφτασε και τα παιδιά «καταλαμβάνουν» τις θέσεις τους. Κάποιοι από τους ηθοποιούς εμφανίζονται από την είσοδο των θεατών με πολύχρωμες και εκκεντρικές περούκες και με κοστούμια απλά, αστεία και καθημερινά. Αρχίζουν να κουβεντιάζουν με τους μικρούς θεατές τους και σιγά σιγά κατευθύνονται στη σκηνή, στον χώρο δράσης τους. Τα παιδιά καταλαβαίνουν ότι δεν πρόκειται για μια «στημένη» παράσταση, αλλά για κάτι πιο ζωντανό και άμεσο, αφού οι ηθοποιοί δεν ήταν πάνω στη σκηνή αλλά πέρασαν ανάμεσά τους, ήρθαν κοντά τους, μίλησαν μαζί τους, τους ρώτησαν και θέλησαν να μάθουν γι΄ αυτούς. Τα περισσότερα αναπήδησαν στις θέσεις να απαντήσουν, να προλάβουν να μιλήσουν πρώτα, άρχισαν να νιώθουν «σπουδαία».
Οι ηθοποιοί αφού ανέβηκαν στη σκηνή, δημιούργησαν με τα σώματά τους μια ολιγόλεπτη «φωτογραφία», μια «ακίνητη εικόνα» οριοθετώντας τη θέση τους στο ασανσέρ. Έξι άγνωστα μέχρι εκείνη τη στιγμή πρόσωπα συναντιόντουσαν καθημερινά στο ασανσέρ χωρίς να ανταλλάσσουν κουβέντες, λέξεις, βλέμματα, «καλημέρες». Ένας εξ αυτών αποφάσισε να τους πλησιάσει όχι με το τυπικό «γεια σας», αλλά μ? ένα παραμύθι, το παραμύθι του «κάβουρα». Στην πρώτη αφήγηση οι «συνταξιδιώτες» του στο καθημερινό ανεβοκατέβασμα του ασανσέρ δεν ανταποκρίθηκαν. Το ίδιο πρόσωπο είπε και ξαναείπε την ίδια ιστορία αρκετές φορές μέχρι που κατάφερε να του δώσουν σημασία και στο τέλος να δραματοποιήσουν την ιστορία που είχαν ακούσει. Αυτό αποτέλεσε την αρχή και την ώθηση αυτά τα έξι πρόσωπα να γνωριστούν, να επικοινωνήσουν, να δημιουργήσουν μια ομάδα, να παίξουν μεταξύ τους και να μας παίξουν, να ζωντανέψουν όμορφα λαϊκά παραμύθια.
Πολύ έξυπνη η χρήση του λαϊκού παραδοσιακού παραμυθιού, για να επιτευχθεί η επικοινωνία. Όπως παλιά, που στα μικρά χωριά δεν υπήρχαν οι «τωρινοί χώροι συγκέντρωσης», που τα παραμύθια αποτελούσαν αφορμή συγκέντρωσης και τρόπο διασκέδασης και επικοινωνίας, που μεγάλοι και μικροί μαζεύονταν σε σπίτια έλεγαν, άκουγαν και μάθαιναν λαϊκά παραμύθια, έτσι και στη συγκεκριμένη παράσταση αποτέλεσε την πρώτη ύλη για να «σπάσει ο πάγος», τα έξι πρόσωπα να μιλήσουν, να διασκεδάσουν και μάλιστα σ? ένα χώρο, το ασανσέρ, τόσο μικρό, άλλα και τόσο «κρύο», που οι άνθρωποι σήμερα συναντιούνται καθημερινά, ξένοι μεταξύ ξένων και πολλές φορές με φόβο, που παρόλο που ζουν κάτω από την ίδια στέγη παραμένουν άγνωστοι, και έτσι να δημιουργηθεί μια παράσταση ποιητική, τρυφερή, γεμάτη περιπέτεια με ιδιαίτερο και ανατρεπτικό χιούμορ, έντονη δράση, φαντασία και με πολύχρωμο ευφάνταστο «σκηνικό» κόσμο!
Ο σκηνοθέτης, «πάτησε» λοιπόν πάνω σ? αυτά τα ελληνικά παραδοσιακά παραμύθια, τα ζωντάνεψε, τα χρωμάτισε, τα «άπλωσε», μα πάνω από όλα τα σεβάστηκε, φωτίζοντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους όπως η επανάληψη- γιατί όπως προαναφέρθηκε τα παραμύθια αυτά λέγονταν, μεταφέρονταν από στόμα σε στόμα και η επανάληψη βοηθούσε στο να κατακτηθούν από τους ακροατές ?, η διάρκεια- παρέμειναν μικρά-, η αμεσότητα του λόγου ? οι λέξεις λέγονται όπως είναι χωρίς να καλλωπίζονται- , η λιτότητα, η χαρά της αφήγησης, η παραστατικότητα ? οι ίδιες οι λέξεις κινούν το σώμα και το σώμα τις ακολουθεί «σχηματίζοντας» εικόνες. Δημιούργησε μια παράσταση παντρεύοντας το παλιό με το νέο χρησιμοποιώντας σύγχρονες τεχνικές, όπως παγωμένες εικόνες, «φωτογραφικά πλάνα» πίσω από ένα άσπρο πανί με τον ηθοποιό σε θέση φωτογράφου-σκηνοθέτη, σύγχρονη μουσική,-το κομμάτι με το οποίο στο τέλος της παράστασης οι ηθοποιοί απαριθμούσαν την πληθώρα των ρόλων που κλήθηκαν να παίξουν, έξυπνα κοστούμια με logo, όπως «κόκκινη κλωστή δεμένη?.», ζωγραφικά πλακάτ -για να δείξουν τόπο-,λειτουργικά σκηνικά αντικείμενα με πολλαπλές χρήσεις, συμβολισμούς, παντομίμα, μάσκα.
Πρόκειται για μια ευρηματική παράσταση που διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον των μικρών προς το παρόν θεατών καθ? όλη την διάρκειά της, με τις ανατροπές, τη μαγεία, τη ζωντανή μουσική στο πλάι της σκηνής, τα τραγούδια , τον χορό, την έντονη κίνηση σε όλο το μήκος και το πλάτος της σκηνής, το παιχνίδι με τα φώτα, τις σκηνές τις γεμάτες με γέλιο και συγκίνηση.
Τα παραμύθια της παράστασης διαπραγματεύονται την ανθρώπινη θέληση, την απληστία, την αγάπη, το μίσος, την αιώνια μάχη του δίκαιου με το άδικο, την υπομονή και την επιμονή, με την οποία ο καθένας μπορεί να αποκτήσει αυτό που πραγματικά επιθυμεί. Διαπραγματεύεται ακόμα τις σχέσεις των προσώπων τα οποία είναι διαφορετικά, είτε από τη φύση είτε από τη θέση τους, ή ανήκουν ακόμα και σε διαφορετικούς κόσμους.
Τα ερωτήματα των παιδιών απαντήθηκαν. Τα παιδιά- τα μικρότερα με λίγη βοήθεια- κατάλαβαν γιατί χρησιμοποιήθηκαν λαϊκά παραμύθια, γιατί επιλέχτηκε το ασανσέρ και όχι ένας μεγαλύτερος χώρος, ψυχαγωγήθηκαν, ταξίδεψαν και περιπλανήθηκαν στον κόσμο των παραμυθιών, μαγεύτηκαν.
Οι μεγαλύτεροι προβληματιστήκαμε. Η παράσταση μάς ταξίδεψε για να αναζητήσουμε αλήθειες, να υμνήσουμε τα ανθρώπινα αισθήματα, να τιμήσουμε τις ανθρώπινες αξίες.
Οι ηθοποιοί αξίζουν πολλούς επαίνους και συγχαρητήρια για τον καταπληκτικό τρόπο με τον οποίο ενσάρκωσαν τα «παραμυθένια» πρόσωπα, όπως και όλοι οι συντελεστές της παράστασης. Πολλά ευχαριστώ σε όλους για το εκπαιδευτικό ανεβοκατέβασμα με το ασανσέρ, το οποίο πέραν όλων των άλλων είχε και το στοιχείο της ανταπόκρισης, η «παρουσίαση» σχολιάστηκε, «ανατροφοδοτήθηκε», ξαναδουλεύτηκε και ζωντάνεψε από τους ίδιους τους μαθητές.
Ιωάννα Κίσσα, Θεατρολόγος του 2ου Δημοτικού Σχολείου Τρικάλων
