Παγκόσμια ήμερα κατά της
Σχολικής Βίας
6/3/2015
Ο ορισμός του σχολικού εκφοβισμού.
Το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού αποτελεί μορφή επιθετικής συμπεριφοράς που εμφανίζεται στο σχολείο, με σοβαρές επιπτώσεις για την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού και του εφήβου, καθώς επίσης και για τη διαδικασία της μάθησης. Ειδικότερα, η έννοια του σχολικού εκφοβισμού συνίσταται στην εσκεμμένη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βίαιη και επιθετική συμπεριφορά ενός μαθητή σε έναν άλλον, με σκοπό την επιβολή και πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου του τελευταίου. Επιπρόσθετα, η σχέση μεταξύ αυτού που εκφοβίζει και αυτού που εκφοβίζεται χαρακτηρίζεται από μία ασυμμετρία δύναμης, για παράδειγμα το άτομο μπορεί να είναι (ανάλογα με την ηλικία) μεγαλύτερο, ψηλότερο, δυνατότερο, καλύτερο στις μαθησιακές επιδόσεις, πιο δημοφιλές κ.λπ. Σε περιστατικά εκφοβισμού συχνά υπάρχουν και παρατηρητές που είτε παρακολουθούν σιωπηρά, είτε παρεμβαίνουν, παίρνοντας το μέρος αυτού που εκφοβίζει, ή του θύματος.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ – ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ – ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ
«Πριν αντιδράσετε», «θα πρέπει πρώτα να γνωρίζετε ότι τα παιδιά που εκφοβίζουν (??bullies??)είναι στις περισσότερες των περιπτώσεων παιδιά που έχουν υποστεί κάποιου είδους βία (σωματική, λεκτική) στο σπίτι τους ή σε κάποιο άλλο περιβάλλον. Πρόκειται για παιδιά που στην πραγματικότητα δεν έχουν αυτοπεποίθηση και έχουν κακή εικόνα για τον εαυτό τους. Αυτά τα παιδιά χρησιμοποιούν το ??πείραγμα?? (teasing) και την παρενόχληση για να επικοινωνήσουν με τους συμμαθητές τους , γιατί συχνά δεν έχουν μάθει να επικοινωνούν με πιο ??υγιείς?? τρόπους . Σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες -π.χ. ρομά- η παρενόχληση αυτού του είδους είναι μέρος του παιχνιδιού σε ορισμένες περιπτώσεις! Αν και αξίζει φυσικά να λάβουμε υπόψη τα ιδιαίτερα πολιτισμικά στοιχεία της κάθε κοινωνικής ομάδας, για τα παιδιά μας αυτή η συμπεριφορά δεν είναι αποδεκτή».
«Κρατώντας λοιπόν στο μυαλό μας ότι τα παιδιά που εκφοβίζουν έχουν συνήθως ήδη θυματοποιηθεί από κάποιον ενήλικα ή και παιδί (ο κύκλος της βίας δεν τελειώνει δυστυχώς!), το πρώτο που χρειάζεται να κάνετε είναι να:
Φανείτε ψύχραιμοι!
? Δώστε στο παιδί σας την αμέριστη προσοχή σας και το χρόνο σας ώστε να μπορέσει να σας εμπιστευτεί πλήρως και να σας μιλήσει αναλυτικά για ό,τι του συνέβη. Σε μικρότερα παιδιά βοηθάει να χρησιμοποιήσετε κάποιο παραμύθι , στο οποίο εκτυλίσσεται κάποιο περιστατικό εκφοβισμού. Εδώ, μέσα από ερωτήσεις μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να εκφράσει τι νιώθει σε σχέση με τις συμπεριφορές του θύματος και του θύτη, και άρα να ανιχνεύσετε αν ανήκει σε κάποια από τις δύο κατηγορίες. Να γνωρίζετε πώς είναι πολύ συχνό ένα παιδί που εκφοβίζεται, κάποιες φορές να εκφοβίζει και το ίδιο. Και εδώ χρειάζεται ψυχραιμία και προσεκτικός σχεδιασμός των επόμενων βημάτων.
? Από τη στιγμή που διαπιστώσετε λοιπόν ότι το παιδί σας έχει εμπλακεί με κάποιον από τους τρόπους που περιγράψαμε (είτε θύτης είτε θύμα) σε περιστατικό σχολικής βίας, είναι καλό να ενημερώσετε τον υπεύθυνο δάσκαλο και το διευθυντή του σχολείου και να συζητήσετε για το πώς θα το αντιμετωπίσετε. Είναι καλό να έχετε το σχολείο σύμμαχο, γιατί το σπίτι και το σχολείο είναι τα δύο κύρια περιβάλλοντα στα οποία ζει και κινείται το παιδί, οπότε χρειάζεται από κοινού αλλά και εξατομικευμένη αντιμετώπιση.
? Ζητήστε από το παιδί σας να είναι πάντα με φίλους σε χώρους που είναι πιθανό να συναντήσει πάλι το παιδί που το εκφόβισε (π.χ. στο λεωφορείο, στο φροντιστήριο).
? Ενισχύστε την αυτοπεποίθηση του παιδιού, τονίζοντας σε τακτική βάση τα ταλέντα και τις δεξιότητες του, αλλά και στρέφοντάς το στο να κάνει νέους φίλους (και φυσικά να κρατήσει τους παλιούς)! Οι ??νταήδες?? δύσκολα πλησιάζουν ομάδες παιδιών. Μάθετε το παιδί σας να νιώθει δυνατό και γεμάτο αυτοπεποίθηση! Αν εσείς μεταδώσετε στο παιδί σας μηνύματα σε σχέση με το σεβασμό και την αξιοπρέπεια , την ευγένεια και τους καλούς τρόπους συμπεριφοράς , να είστε σίγουροι πως τίποτα και κανένας δεν θα μπορεί να το τρομάξει!»
? Μάθετέ του ότι μπορεί να θέτει μόνο του όρια, εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά του με φράσεις όπως «Δεν μου αρέσει αυτό», «Δεν θέλω να το ξανακάνεις». Όμως, αν το ίδιο δεν νιώθει έτοιμο να αντιμετωπίσει εκείνους που το εκφοβίζουν, μην το πιέσετε. Εναλλακτικά, ενθαρρύνετέ το να μιλήσει σε κάποιον ενήλικα που εμπιστεύεται, το δάσκαλο, το διευθυντή, την προπονητή του. Εξηγήστε του τη διαφορά ανάμεσα στο «καρφώνω» και στο «ενημερώνω». Όπως αναφέρει στην Οδηγία Creating Safe Schools η Ομοσπονδία Εκπαιδευτικών του Οντάριο, «Όταν ??καρφώνω?? κάποιον, το κάνω με σκοπό να τον φέρω σε δύσκολή θέση. Το να ενημερώσω κάποιον σημαίνει να ζητήσω βοήθεια όταν εγώ ή ένα γνωστό μου πρόσωπο έχει πάθει κάτι κακό ή όταν θίγονται τα δικαιώματα στην ασφάλεια».
? Μιλήστε στο Σύλλογο Γονέων και τους Δασκάλους ώστε να εφαρμοστεί και στο δικό σας σχολείο η πρωτοβουλία «Εκτάκια υιοθετούν πρωτάκια». «Κάθε παιδί της ΣΤ? Δημοτικού αναλαμβάνει από ένα πρωτάκι, το προστατεύει, το καθοδηγεί και το βοηθάει καθ? όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Έτσι, το πρωτάκι ξέρει ότι μπορεί να απευθυνθεί και κάπου αλλού εκτός από τους δασκάλους του για οτιδήποτε το απασχολεί. Και τα εκτάκια κρατούν συνεχώς τα μάτια τους ανοιχτά για οτιδήποτε μπορεί να χρειαστούν τα πρωτάκια τους».
? Ζητήστε βοήθεια από έναν ειδικό αν χρειαστεί?!!!
Λαρίσης Δημήτρης
ΠΕ 11 Φυσκής Αγωγής
Για την Σχολική χρονιά 2014-15 η ενημέρωση, η παρουσίαση του υλικού (βίντεο), ζωγραφική(με την παραπάνω θεματολογία),καθώς και οι συζητήσεις με τους μαθητές όλων των τάξεων ,υλοποιήθηκαν από τους εκπαιδευτικούς:
Κοντοκώστα Γεωργία ,Καρανάσιο Σωτήρη ,Αναστασίου Μανώλη, Παπαγιαννοπούλου Γιαννούλα και Λαρίση Δημήτρη.
[slideshow id=93][nggallery id=93]
